مشکل فقر آهن، مسئله جدیدی نیست. شاید به دلیل عمومیت و قدمت این مشکل است که در اکثر روشهای طب سنتی در کشورهای مختلف، نسخههایی برای درمان آن یافت میشود.
یکی از این نسخههای سنتی که در ایران هم کاربرد داشته است، استفاده از کفگیر آهنی به نام حسوم در پخت غذا بوده است. این روش حتی امروزه نیز در بخشهایی از ایران ادامه دارد. مثلاً در شمال کشور موقع پخت غذا، مردم یک تکه آهن یا نعل اسب در آن میاندازند که علاوه بر انتقال آهن کافی به غذا و به تبع آن به سیستم بدنی، موجب خوشرنگی خورشتها هم میشود!
شاید کریستوفر چارلز هم چیزی در مورد این شیوههای کهن سنتی شنیده بود که در سال ۲۰۰۹ با اجرای یک ایده جالب و ساده برای حل یک مشکل جهانی، همگان را شگفتزده کرد.
او که یک محقق بود دریافت که در کشور کامبوج، تقریباً نیمی از جمعیت، از کمبود آهن رنج میبرند. برای حل این مسئله، او یک ماهی آهنی کوچک را – که در کشور کامبوج نماد شانس هم هست – طراحی کرد و از مردم خواست که آن را هنگام طبخ غذا در قابلمه بگذارند و بعد از طبخ، آن را بشورند و برای بار بعد، مجدداً مورد استفاده قرار دهند.
نتایج حاصله نشان داد که همین عمل ساده، موجب تامین ۷۵٪ از میزان نیاز روزانه بدن به آهن میشود!
اما فواید طرح کریستوفر چارلز، فقط در افزایش سلامتی و نشاط مردم این کشور نبود! حرکت او که در واقع یک کارآفرینی اجتماعی تمام عیار بود از جنبههای مختلف به کمک مردم منطقه آمد.
فواید بالینی بسیار واضح این عمل (کاهش ۵۰٪ بروز کم خونی در بین مصرفکنندگان) باعث شد که مراکز و افراد بسیاری نسبت به سفارش «ماهی شانس» و انجام عمل مشابه اقدام کنند. پر رونق شدن سفارش ماهی شانس، زمینه را برای ایجاد کار برای اهالی ایجاد کرد. چارلز همچنین برخی از معلولان جسمی را برای آمادهسازی این سفارشات ترغیب نمود و به این شکل برای آنان ایجاد اشتغال کرد.
در سال ۲۰۱۲ یکی از فارغ التحصیلان دکترای دانشگاه Guelph رسماً پروژه «ماهی شانس» را با اقتباس از طرح اولیه چارلز و با همکاری وی بنیان نهاد تا آن را در سطح بسیار گسترده اجرا نماید.
امروز این پروژه با حمایتهای مالی دولت و مردم، در حال گسترش مداوم است و کریستوفر چارلز به عنوان رئیس هیئت مدیره پروژه «ماهی شانس» و مبتکر این شیوه، قصد دارد آن را به پروژهای جهانی برای مبارزه با فقر آهن تبدیل کند.
ویدئوی مربوط به فعالیت این پروژه را می توانید در این لینک ببینید.