از سال ۱۹۷۵ سازمان ملل متحد ۸ مارس را به عنوان روز جهانی زن به رسمیت میشناسد. امسال سازمان ملل، شعار روز جهانی زن را چنین اعلام کرده است: «زنان در رهبری: دستیابی به آیندهای برابر در دنیای دچار کرونا».این شعار به منظور تجلیل از تلاشهای عظیم زنان و دختران در سراسر جهان در شکلدهی به آیندهای برابر و مشارکت در بهبود شرایط ناشی از بیماری همهگیر کرونا انتخاب شده است.
زنان با ظهور در نقشهای مختلف، از کار کردن در بخش مراقبتهای بهداشتی گرفته تا خدمات اجتماعی و پرستاری و راهبری، درخط مقدم بحران کرونا و مبارزه با این بیماری همهگیرایستادهاند. این بحران، هم محوریت زنان و هم بار سنگینی که بر دوش آنان قرار گرفته را برجسته کرده است.
علاوه بر موانع اجتماعی و سیستمی موجود در مشارکت و راهبری زنان، با همهگیری کرونا، موانع جدیدی بر سر راه زنان به وجود آمده است. در سراسر جهان زنان با افزایش خشونت خانگی، بیکاری و فقر روبهرو هستند. علی رغم این که زنان اکثریت کارکنان خط مقدم را تشکیل میدهند، نمایندگی نامتناسب و ناکافی از زنان در فضاهای سیاست ملی و جهانی مدیریت کرونا وجود دارد.
برای حمایت بیشتر از زنان در چنین شرایطی، سازمان ملل به اشکال مختلفی وارد عمل میشود. به عنوان مثال، در بخش بهداشت باروری UNFPA سازمان ملل میکوشد که با آموزش کارکنان بخش سلامت، برای کمک به زنان در هنگام زایمان ایمن، جلوگیری از خشونت مبتنی بر جنسیت و ارتقای خدمات بهداشتی زنان، فعالیت کند.
مونیکا ژسونی، یک فعال اجتماعی است که با حمایت UNFPA به ارایه خدمات به زنان شهر خود تمرین در کشور صربستان مشغول است. وی ۲۶ ساله و دارای مدرک کارشناسی ارشد ریاضیات کاربردی و عاشق مطالعه است. او که خود دارای معلولیت است، در ارتقای حقوق افراد دارای معلولیت در صربستان نیز بسیار فعال است.
مونیکا در همکاری با موسسه Iz Kruga Voj Vodina با ارایه خدمات معاینه بهداشتی برای زنان، و برگزاری کارگاه های آموزشی ترویجگری و خدمات حقوقی و روانشناسی برای کسانی که با خشونت روبهرو هستند، از زنان دارای معلولیت حمایت می کند.
در صربستان ، حدود ۸ درصد از کل جمعیت، یعنی نزدیک به ششصد هزار نفر که اکثر آنها زن و دختر هستند، با نوعی معلولیت زندگی میکنند. با این حال، به ویژه هنگامی که صحبت از خدمات بهداشتی زنان است، آنها دسترسی برابری به خدمات درمانی ندارند. از هر پنج زن و دختر نوجوان دارای معلولیت در صربستان، یک نفر در دسترسی به خدمات بهداشتی مورد نیاز مشکل دارد. از هر هفت نفر یک نفر هرگز معاینه زنان نکرده است، و از هر چهار نفر فقط یک نفر میگوید که میتواند آزادانه و مستقل در مورد مادر شدن تصمیم بگیرد. این چالشها در اثر کلیشهها و تعصبات منفی تشدید میشوند، حتی در میان متخصصان بهداشت. همهگیری کرونا هم بر این مشکلات افزوده است.
همهگیری کرونا فعالیت مونیکا و موسسهاش را متوقف نکرده است. آنها تمام فعالیتهای خود را به فضای آنلاین منتقل كردهاند و با فعالان اجتماعی دیگری برای ایجاد تغییرات مثبت در جامعهشان وارد همکاری شدند. مونیکا میگوید: با توجه به بیماری همهگیر کرونا، ما تقریباً کل پروژه را به صورت آنلاین اجرا کردیم. از آنجا که به خاطر معلولیتم مردم در هنگام گفتگوی رو در رو راحتتر متوجه صحبتهایم میشوند، من مجبور شدم در فضای آنلاین با این ترس روبهرو شوم که ممکن است هیچ کس در این فضا متوجه صحبتهایم نشود. در عین حال این فرصت را داشتم که با تکنیک و امکانات کار آنلاین که همیشه برای من یک چالش بوده، آشنا شوم. من به کار زنان انجمنمان بسیار افتخار میکنم. آنها با وجود سایر تعهداتی که داشتند، مرتباً در کارهای آموزشی درگیر میشدند، همیشه برای کمک حضور داشتند و با روی باز در مورد موضوعات حساس صحبت میکردند. این زنان در کمتر از یک سال که مردم سراسر جهان با بیماری همهگیر کرونا رو بهرو بودند، گامهای بزرگی برداشتند، از جمله به کار انداختن یک جدول هیدرولیکی برای معاینات زنان، ساخت فیلمهایی درباره موانع پیش روی زنان، و همچنین جلب حمایت سیاستگذاران محلی. این زنان به دنبال یافتن راه حل برای مشکلاتشان، در طول دوران کرونا و بعد از آن هستند.
مونیکا میگوید: «من یک زن معلول هستم و با فلج مغزی زندگی میکنم. در گفتار و حرکت مشکل دارم، و سعی میکنم تا آنجا که ممکن است مستقل باشم و زندگی کاملی داشته باشم… این فعالیتها افکار نادرستی را که درباره خودم داشتم – مانند این که من به دلیل دشواری در صحبت کردن، قادر به رهبری یک تیم یا فعالیت نیستم – را از بین برد. زندگی ما همیشه آسان نیست، اما ارزش جنگیدن برای حقوقمان را دارد».
منابع: